Współczesne dzieci i młodzież żyją w świecie, który dostarcza bodźców szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Dostęp do internetu, medów społecznościowych, gier online czy streamingów sprawia, że ich mózgi są stale bombardowane nowymi informacjami. Wydaje się, że łatwość dostępu do technologii przynosi wiele korzyści, ale wiąże się także z wyzwaniami, zwłaszcza w kontekście umiejętności skupienia uwagi.
Wpływ internetu i social medów na koncentrację
Badania naukowe potwierdzają, że nadmiar czasu spędzanego przed ekranem może prowadzić do poważnych problemów z koncentracją. Raport “Młodzi Cyfrowi” Fundacji Dbam o Mój Z@sięg pokazuje, że:
- 90% dzieci w Polsce w wieku szkolnym korzysta codziennie z internetu, a większość spędza przed ekranem od 4 do 6 godzin dziennie.
- Nadmierna aktywność w mediach społecznościowych sprzyja nie tylko problemom z koncentracją, ale także zaburzeniom snu, spadkowi poczucia własnej wartości i konfliktom w relacjach rodzinnych.
Magdalena Bigaj, wiceprezeska Fundacji, zwraca uwagę na mechanizmy uzależniające technologii. “Podczas korzystania z mediów społecznościowych mózg wydziela duże ilości dopaminy – hormonu odpowiedzialnego za poczucie przyjemności. Dlatego dzieci coraz chętniej sięgają po telefon, zamiast angażować się w zadania wymagające długotrwałego wysiłku i skupienia, jak nauka czy czytanie.” Link https://dbamomojzasieg.pl/wp-content/uploads/2019/11/Ogolnopolskie-badanie-Mlodzi-Cyfrowi.pdf
Dopamina – klucz do zrozumienia problemu
Dopamina to neuroprzekaźnik, który odgrywa kluczową rolę w układzie nagrody naszego mózgu. Kiedy przeglądamy media społecznościowe, oglądamy śmieszne filmiki czy zdobywamy punkty w grach, mózg otrzymuje szybkie dawki dopaminy. W przypadku monotonnej nauki czy powtarzania zadań, ten proces nie zachodzi w takim samym tempie, co sprawia, że dzieci często odczuwają frustrację i zniechęcenie.
Skutki długofalowe
Problemy z koncentracją to nie tylko wyzwanie dnia dzisiejszego. Niezajęcie się tym problemem może mieć poważne konsekwencje w przyszłości. Spadek zdolności skupienia może wpływać na wyniki w nauce, rozwój umiejętności interpersonalnych oraz zdolność do realizacji długoterminowych celów. Warto podkreślić, że ignorowanie tych trudności na etapie szkolnym może prowadzić do problemów z funkcjonowaniem w świecie zawodowym i osobistym w dorosłym życiu.
Czy winny jest tylko internet?
Choć technologie i media społecznościowe odgrywają znaczną rolę, nie można ich całkowicie demonizować. Problemy z koncentracją mogą wynikać także z innych czynników, takich jak:
- Stres związany z egzaminami – presja na osiąganie wyników może powodować trudności w skupieniu.
- Obawa przed przyszłością – pytania o wybór drogi zawodowej czy życiowej mogą nadmiernie obciążać młode umysły.
- Presja bycia obecnym w mediach społecznościowych – dzieci często czują potrzebę bycia na bieżąco, co powoduje przeciążenie informacyjne.